Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και το διαδίκτυο αποτελούν πλέον ένα από τα πιο σπουδαία επιτεύγματα της τεχνολογίας. Έχουν φέρει τη δική τους επανάσταση στη ανθρωπινή καθημερινότητα, στην επιστήμη, στην εκπαίδευση. Οι άπειρες δυνατότητες που προσφέρουν είναι ο λόγος για τη συνεχή προσπάθεια του ανθρώπου να ανακαλύψει, να εξελίξει, και να εκμεταλλευτεί περαιτέρω δυνατότητες. Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής και το διαδίκτυο είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα βοήθημα για τον άνθρωπο αφού σε πολλές περιπτώσεις εκεί εκθέτονται στοιχεία προσωπικών δεδομένων ενός πολίτη ή στοιχεία που οδηγούν πολύ εύκολα στον εντοπισμό πληροφοριών αυτού. Ελλοχεύει λοιπόν ο κίνδυνος κάθε είδους απατής από επίσης καλούς γνώστες της τεχνολογίας που θέτουν αυτή ως μέσο πραγματοποίησης παράνομων πράξεων και έτσι η τεχνολογία με αυτό το χειρισμό αποτελεί «όπλο» στραμμένο στον πολίτη – χρήστη.
Οι δυνατότητες δίωξης από τις αρμόδιες αρχές δεν αποτελούν εμπόδιο αυτής της μορφής εγκλήματος αφού, οι εν λόγο δυνατότητες είναι περιορισμένες λόγω έλλειψης εμπειρίας κ επαρκούς εκπαίδευσης στο τομέα αυτό ενώ το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο είναι ασαφές. Ποια η έννοια του ηλεκτρονικού-διαδικτυακού εγκλήματος. Το ιντερνέτ και οι Η/Υ παρέχουν στους χρήστες αφενός μεν ασύλληπτες δυνατότητες και αφετέρου όμως εισαγάγουν νέες μορφές παραβατικής συμπεριφοράς. Επιπρόσθετα «γεννώνται» αξιόποινες πράξεις που υφίστανται μόνο με τη χρήση Η/Υ και του ιντερνέτ, όπως η διασπορά κακόβουλου λογισμικού σε Η/Υ και η παραβίαση ηλεκτρονικών αρχείων. Έτσι, παραδοσιακές εγκληματικές πράξεις όπως εξύβριση ή δυσφήμιση, μέσω μιας ιστοσελίδας (web site) ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, διαπράττονται πλέον ταχύτερα, με το διαδίκτυο να αποτελεί το κύριο μέσο τέλεσης τους.
Το καθεστώς της ανωνυμίας των δραστών, η δυσκολία των διωκτικών αρχών στην διαλεύκανση της ηλεκτρονικής εγκληματικότητας με αποτέλεσμα την ελαχιστοποίηση της τιμωρίας του δράστη είναι εκείνα τα στοιχεία που τους ωθούν στην τέλεση αξιόποινων πράξεων μέσω Διαδικτύου Στις μέρες μας, παρά την εξέλιξη και ανάπτυξη των διωκτικών μηχανισμών, η διαλεύκανση της ηλεκτρονικής εγκληματικότητας παραμένει μία δύσκολη υπόθεση.
Σύμφωνα με τον Neil Barrett (1997) τα ηλεκτρονικά εγκλήματα διακρίνονται σε δύο (2) κατηγορίες :
α) σε εκείνα που στρέφονται κατά των Η/Υ και στα οποία περιλαμβάνεται η κλοπή των υλικών μερών ενός Η/Υ , η εισβολή σε ηλεκτρονικά αρχεία και ο ψηφιακός βανδαλισμός καθώς και η διασπορά καταστρεπτικών ιών
β) σε εκείνα που υποστηρίζονται από Η/Υ και οποία περιλαμβάνονται η πορνογραφία, η πειρατεία λογισμικού, οι διάφορες απάτες και το ξέπλυμα μαύρου χρήματος που γίνονται ηλεκτρονικά.
Σύμφωνα με τον Donald Pipkin (2003) τα ηλεκτρονικά εγκλήματα διακρίνονται σε τέσσερις (4) κατηγορίες :
α) στην πρώτη κατηγορία ανήκουν τα παραδοσιακά εγκλήματα τα οποία τελούνται με χρήση Η/Υ και ως τέτοια αναφέρει την απάτη, την κλοπή στοιχείων ιδιοκτητών πιστωτικών καρτών και την κλοπή της ηλεκτρονικής ταυτότητας.
β) στην δεύτερη κατηγορία υπάγονται τα ειδικά εγκλήματα των Η/Υ και σαν τέτοια ο συγγραφέας θεωρεί την επίθεση της άρνησης παροχής υπηρεσίων , την άρνηση πρόσβασης σε πληροφόριες και τη διασπορά καταστρεπτικών ιών.
γ) στην τρίτη κατηγορία τοποθετεί τα αδικήματα που στρέφονται κατά της πνευματικής ιδιοκτησίας όπως είναι η κλοπή πληροφοριών και η εμπορία και καταστροφή πληροφοριών που έχουν κλαπεί
δ) στην τέταρτη κατηγορία ανήκουν τα εγκλήματα που στρέφονται κατά του προσωπικού απορρήτου. Μια άλλη οπτική είναι η κατηγοριοποίηση των ηλεκτρονικών εγκλημάτων που προτάθηκε από την Εξεταστική Επιτροπή της Μεγάλης Βρετανίας, ένα ανεξάρτητο σώμα που από την ίδρυση του στις αρχές της δεκαετία του 1980, διενήργησε έρευνες με στόχο να εξακριβώσει την έκταση του εγκλήματος μέσω Η/Υ σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.
Οι κατηγορίες είναι:
1. απάτη: Για προσωπική ωφέλεια (αλλοίωση των εισαγόμενων με νόμιμο τρόπο, καταστροφή /συμπίεση/ ακαταλληλότητα εκροών, αλλοίωση των δεδομένων του Η/Υ, αλλοίωση ή κακή χρήση των προγραμμάτων (εξαιρούμενων των προσβολών από τους ιούς)
2. κλοπή: των δεδομένων, του λογισμικού
3. χρήση λογισμικού χωρίς άδεια: χρήση παράνομων αντιγράφων λογισμικού
4. ιδιωτική εργασία: μη εγκεκριμένη χρήση δυνατοτήτων των συστημάτων Η/Υ του οργανισμού για αποκοδιμή κέρδους ή για ίδιον όφελος
5. χάκινγκ: :ελεύθερη πρόσβαση σε ένα σύστημα Η/Υ συνήθως με την χρήση των δυνατοτήτων της επικοινωνίας
6. σαμποτάζ: η διαμεσολάβηση με την πρόκληση ζημίας στον τρέχοντα κύκλο ή εξοπλισμό
7. εισαγωγή: πορνογραφικού υλικού
8. ιοι: διάχυση ενός προγράμματος με σκοπό την ματαίωση της τρέχουσας εφαρμογής.
Ποια είναι όμως τα χαρακτηριστικά του κυβερνο-εγκλήματος και σε τι διαφέρει από τα άλλα εγκλήματα;
Είναι γρήγορο, διαπράττεται σε χρόνο δευτερολέπτων και πολλές φορές δεν το αντιλαμβάνεται ούτε το ίδιο το θύμα. Είναι εύκολο στη διάπραξή του – φυσικά για όσους το γνωρίζουν – ενώ τα ίχνη που αφήνει είναι ψηφιακά. Για την τέλεσή του απαιτούνται άριστες και εξειδικευμένες γνώσεις. Μπορεί να διαπραχθεί χωρίς τη μετακίνηση του δράστη, ο οποίος ενεργεί από το γραφείο ή το σπίτι του, χρησιμοποιώντας τον υπολογιστή του. Δίνει τη δυνατότητα σε άτομα με ιδιαιτερότητες, όπως οι παιδόφιλοι, να επικοινωνούν γρήγορα ή και σε πραγματικό χρόνο, χωρίς μετακίνηση, εύκολα, ανέξοδα, να βρίσκονται πολλοί μαζί στις ίδιες ομάδες συζητήσεων (new groups) ή μέσα σε «chat rooms».
Οι «εγκληματίες του κυβερνοχώρου» πολλές φορές δεν εμφανίζονται με την πραγματική τους ταυτότητα, αποστέλλουν ηλεκτρονικά μηνύματα (e-mails) με ψευδή στοιχεία. Είναι έγκλημα χωρίς πατρίδα και τα αποτελέσματά του μπορεί να πραγματοποιούνται ταυτόχρονα σε πολλούς τόπους και σε διαφορετικές χώρες, ενώ είναι πολύ δύσκολο να προσδιοριστεί ο τόπος τέλεσής του. Η αστυνομική διερεύνησή του είναι πάρα πολύ δύσκολη, απαιτεί άριστη εκπαίδευση και εξειδικευμένες γνώσεις. Η καταγραφή της εγκληματικότητας στον κυβερνοχώρο δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, διότι ελάχιστες περιπτώσεις εγκλημάτων του κυβερνοχώρου καταγγέλλονται, όχι μόνο στον ελληνικό, αλλά και στο διεθνή χώρο. Κατά συνέπεια, ο σκοτεινός αριθμός της εγκληματικότητας στο χώρο του διαδικτύου είναι ακόμη πιο σκοτεινός, απ’ ότι στον κοινό εγκληματικό χώρο.
Οι παιδόφιλοι
Ποιοι είναι παιδόφιλοι; Οι παιδόφιλοι – αυτός ο κανόνας είναι μέσα από την εμπειρία των 12 χρόνων- είναι άτομα υπεράνω πάσης υποψίας, δεν διστάζουν να εκμεταλλευτούν τη θέση τους, αλλά και τη σχέση τους Π.χ. συγγενείς, διευθυντές), για να ικανοποιήσουν το αρρωστημένο πάθος τους. Δεν έχουμε ποτέ συλλάβει για παιδοφιλία έναν αγρότη, έναν ψαρά, έναν εργάτη, έναν άνθρωπο που είναι στην εργατική τάξη. Αυτοί που ασχολούνται με το έγκλημα αυτό ανήκουν στις άλλες τάξεις.
Οι ηλικίες που έχουν απασχολήσει τις υπηρεσίες δίωξης είναι άνδρες από 15 έως 72 ετών, ενώ τα θύματα είναι από δύο μηνών.(!)
Άλλωστε, είναι νωπές οι μνήμες όταν την Πέμπτη, 14 Οκτωβρίου του 2010 συνελήφθη η σύζυγος συνεργάτη της Λ. Κατσέλη, στην Νέα Σμύρνη, στο σπίτι της οποίας εντοπίστηκε υλικό παιδικής πορνογραφίας. Σε έρευνα που έγινε στο σπίτι της συλληφθείσας, παρουσία εισαγγελέα, βρέθηκαν και κατασχέθηκαν 5 σκληροί δίσκοι με υλικό παιδικής πορνογραφίας, ενώ η ίδια οδηγήθηκε στον εισαγγελέα. Από το περιβάλλον της υπουργού Εργασίας, επιχειρήθηκε απεμπλοκή του ονόματος της κ. Κατσέλη και υποστήριξαν πως επρόκειτο για πρόεδρο Τοπικής Οργάνωσης του ΠΑΣΟΚ στη Νέα Σμύρνη…
Επίσης, για κατοχή υλικού παιδικής πορνογραφίας συνελήφθη 46χρονος δικηγόρος από τη Θεσσαλονίκη, το μεσημέρι της Παρασκευής, 5 Νοεμβρίου, στο γραφείο του, από αστυνομικούς της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος. Όπως έγινε γνωστό, στο σκληρό δίσκο του ηλεκτρονικού του υπολογιστή βρέθηκαν περισσότερα από 50 βίντεο με πορνογραφικό υλικό, στο οποίο «πρωταγωνιστούν» παιδιά.
Ποια είναι η νομοθεσία των διαδικτυακών εγκλημάτων στη χώρα μας;
Στη χώρα μας, εδώ και δύο χρόνια σχεδιάζεται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης η ποινικοποίηση συγκεκριμένων συμπεριφορών στο διαδίκτυο.
Στην ελληνική νομοθεσία δεν υπάρχει νόμος που να αναφέρεται αποκλειστικά σε θέματα διαδικτύου και ειδικότερα να ρυθμίζει τη συμπεριφορά των χρηστών του διαδικτύου από άποψη Ποινικού Δικαίου. Η Ελλάδα συνεργάζεται με τα άλλα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Συμβούλιο της Ευρώπης, καθώς και με άλλους διεθνείς οργανισμούς για την αντιμετώπιση των σχετικών θεμάτων. Τέθηκε σε ισχύ το π Δ.47/2005 από την Α.Δ.Α.Ε (Αρχή Διασφάλισης Απορρήτου των Επικοινωνιών), το οποίο αφορά στις διαδικασίες, τεχνικές και οργανωτικές εγγυήσεις για την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών και τη διασφάλισή του και σύντομα αναμένεται να τεθεί σε ισχύ η Συνθήκη της Βουδαπέστης που υπεγράφη στις 23.11.2001. Στη Συνθήκη που υπέγραψε, μεταξύ άλλων χωρών, και η Ελλάδα, υπάρχουν επεξηγήσεις και ρυθμίσεις για όλα τα ηλεκτρονικά εγκλήματα.